Wioska Samczyki pierwszy raz pod tą nazwą ( wcześniej zwana jako Zamczyki od zamku) występuje w 1545 r. Wtedy to król Polski Zygmunt I oddaje wieś Konstantynowi Ostrogskiemu, dołączając ją do majątku konstantynowskiego.
W posiadaniu książąt Ostrogskich wieś znajdowała się do 1620 r. Następnie poprzez związki małżeńskie wioska przechodzi w posiadanie znanych rodów książęcych: Zaslawskich, Lubomirskich, Sanguszków. Pod koniec XVII w. na południowy Wołyń z Mazowsza przybywa Samuel Chojecki. W 1715 w Dubnie otrzymuje od Aleksandra Dominika Lubomirskiego wieś Samczyki w posiadanie prawem ordynacji. Dziesięć lat później Jan Samuel Chojecki na lewym brzegu rzeki Słucz, zakłada rezydencję. Powstaje pałac, który zachował się do dzisiaj.
Chociaż święto Dzień Polonii i Polaków za granicą jest obchodzone 2 Maja ,niestety, z powodu pandemii i kwarantanny Kulturalno Oświatowe Centrum im. Słowackiego obchodziło to święto 6 sierpnia 2021 r.
W tym dniu członkowie KOC zorganizowali uroczystość poświęconą Dniu Polonii i Polaków za Granicą właśnie w Samczykach, żeby miejscowi Polacy mieli możliwość zapoznać się z zabytkami, związanymi z kulturą polską, których na Podolu i Wołyniu jest bardzo dużo.
Wyjechaliśmy z przewodnikiem rano autokarem z Chmielnickiego. Po drodze wpadliśmy do Starokonstantynowa, gdzie zobaczyliśmy ruiny kościoła dominikańskiego z wężą obronną z XVII wieku na ścianie którego objawia się obraz Matki Bożej.
W Samczykach mieliśmy wycieczkę po pięknym pałacu oraz parku, teren którego rozlega się na prawie 19 hektarach, a także warsztaty z malarstwa ludowego z dyrektorem szkoły malarstwa, jak również i próby do Narodowego Czytania. Po zakończeniu na świeżym powietrzu zorganizowano obiad.
7 sierpnia w ramach Polskiego piknika zorganizowanego przez władze miasta święto trwało nadal. W Parku Młodzieżowym na plaży nad brzegiem Południowego Bugu bawiliśmy się w różny gry i zabawy, quizy, ciekawe zarówno dla dorosłych tak i dla dzieci. Także były warsztaty z tańca „Polonez” i rękodzieła – ręcznie robionych drobnych różyczek uczepionych dziewczynkom na koszulki.
Największą radość dla wszystkich obecnych sprawił koncert polskich zespołów, m.in zespół amatorski ludowy „Rozmaryn” który działa przy KOC im. Juliusza Słowackiego Wspólnoty polskiej m. Chmielnickiego, zespół „Mazury” oraz dziecięcy zespół „Płoskirowskie dzwoneczki”, działające przy Miejskim Związku Polaków. Ciekawostką stał się występ zespołu rokowego „Jurek I przyjaciele”. Do wesołego śpiewu dołączono tańce pod sceną dzieci i dorosłych.
Projekt realizowany przez Fundacje Wolność i Demokracja przy wsparciu Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Ramach Konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2021 – Uroczyste obchody Dnia Polonii i Polaków za Granicą.
Ludmiła Kotyk, dyrektor KOC im. Słowackiego, 10 sierpnia 2021 r.
