Ołeksandr Petlura – Aleksander Chorolski (1888–1951) – młodszy brat Naczelnego Atamana Ukraińskiej Republiki Ludowej Symona Petlury, pułkownik wojsk Ukraińskiej Republiki Ludowej, major Wojska Polskiego, działacz kulturalno-religijny.
W 1910 wstąpił do armii carskiej, gdzie służył w szkolnictwie wojskowym. Nie brał udziału w I wojnie światowej. W 1917 r. uczestniczył w I Ukraińskim Zjeździe Wojskowym i przystąpił do tworzącej się armii ukraińskiej. W roku następnym organizował m.in. kozackie oddziały ochotnicze w północno-wschodniej Ukrainie, skąd wyruszył na zajęty przez bolszewików Kijów.
Podobnie jak jego brat należał do zwolenników współpracy Ukrainy z Ententą. Jesienią 1919 roku wyjechał do Polski, gdzie niebawem z ramienia Komendy Głównej Wojsk Ukraińskiej Republiki Ludowej uczestniczył w rokowaniach dotyczących sojuszu wojskowego.
Podczas ofensywy kijowskiej 1920 r. pełnił funkcję dowódcy kompanii a następnie batalionu 3 Żelaznej Dywizji Strzelców pod dowództwem gen. Udowyczenki. Awansowany do stopnia podpułkownika.
Po zawarciu pokoju polsko-sowieckiego w Rydze jesienią 1920 r. pozostał na terenie Ukrainy kontynuując walki w składzie brygady Pawła Szandruka. Po porażce z bolszewikami został internowany w Kaliszu.
W 1928 r. został przyjęty do Wojska Polskiego jako oficer kontraktowy w stopniu majora. Niecałe dwa lata wcześniej w zamachu zginął jego brat. Było to prawdopodobnie przyczyną jego służby pod ukrytym nazwiskiem Aleksandra Chorolskiego. Ukończył kurs dowódców batalionów w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. We wrześniu 1939 r. dowodził batalionem w 1 Pułku Piechoty Legionów w Wilnie. Wraz ze swoją jednostką internowany na Litwie.
Po zwolnieniu mieszkał w Chełmie i Równym, gdzie dzięki pomocy swojego siostrzeńca Stepana Skrypnyka (późniejszego prawosławnego arcybiskupa Mścisława, a wcześniej przedwojennego senatora RP) kierował wydawnictwem. Od końca 1943 ze względów bezpieczeństwa (nie angażował się po stronie niemieckiej) ukrywał się pod fałszywym nazwiskiem we Lwowie i Warszawie.
W związku z postępem Armii Czerwonej udał się do Słowacji, następnie do Niemiec, gdzie do 1950 r. przebywał w obozie dla uchodźców.
Ostatnią część życia spędził w Kanadzie, gdzie nadal współpracował z bp. Skrypnykiem przy wydawaniu czasopisma religijnego.
Sergij Porowczuk za: IPN, 12 maja 2022 r.
