W dniu 12 października br. na stronie facebook Konkatedralnego kościoła św. Zofii w Żytomierzu ukazała się informacja o tym, że nagroda Semper Fidelis, która jeszcze została przyznana śp. biskupowi Janu Purwińskiemu w 2020 roku, dotarła do Żytomierza.
Nagroda „Za szczególnie aktywny udział w dziele upamiętnienia dziedzictwa Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej”, również znajdzie swoje miejsce w mini-muzeum biskupa Jana Purwińskiego, które mieści się obecnie w Kościele św. Zofii w Żytomierzu. W Muzeum przedstawione rzeczy osobiste, szaty biskupie, zdjęcia i pamiętniki biskupa Jana. Muzeum powstało z inicjatywy ordynariusza biskupa diecezji kijowsko-żytomierskiej Aleksandra Jazłowieckiego.
Nagroda „Semper Fidelis”, to honorowe wyróżnienie Instytutu Pamięci Narodowej, które otrzymują corocznie osoby, instytucje i organizacje społeczne za szczególnie aktywny udział w upamiętnianiu dziedzictwa polskich Kresów Wschodnich na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami, których działalność publiczna pozostaje zbieżna z ustawowymi celami IPN. Kapituła w każdym roku ma również możliwość przyznania jednej nagrody post mortem. Laureatów wyłania Kapituła Nagrody, na czele której stoi prezes IPN.
Jan Purwiński rodził się w polskiej rodzinie na Łotwie 19 listopada 1934 r. W 1961 r. przyjął święcenia kapłańskie i rozpoczął działalność duszpasterską w Dyneburgu – mieście będącym największym skupiskiem ludności polskiej w Łatgalii. W 1977 roku przyjechał na Ukrainę – początkowo pracował jako wikariusz, później został proboszczem. Pełniąc duszpasterską posługę w parafii św. Zofii w Żytomierzu, w 1981 roku objął także obowiązki wikariusza biskupa Ukrainy i Mołdawii. W 1983 roku otrzymał tytuł honorowy osobistego kapelana Jana Pawła II, a w styczniu 1991 roku został mianowany biskupem ordynariuszem diecezji żytomierskiej, która obejmowała wtedy terytorium 8 obwodów Ukrainy. Wraz z utworzeniem w 1998 roku diecezji kijowsko-żytomierskiej został biskupem ordynariuszem z kurią w Żytomierzu. Dzięki jego posłudze Kościół katolicki na Żytomierszczyźnie przetrwał najtrudniejszy dla niego okres prześladowań w czasach komunizmu. Po 1989 roku ks. biskup Jan Purwiński był też jednym z pierwszych inicjatorów powstania polskich organizacji oraz obrońcą polskiej kultury i historii. Dzięki jego staraniom udało się ocalić polski cmentarz w Żytomierzu – jedną z większych nekropolii katolickich położonych na dawnych Kresach, na którym spoczywają m.in. rodziny Paderewskich, Moniuszków, Dąbrowskich i Czackich. Biskup Purwiński aktywnie bronił języka polskiego, starając się przede wszystkim o to, by miejscowi Polacy mogli modlić się w ojczystym języku. Przyczynił się do powstania Kapelanii Polskiej Żytomierszczyzny. W 2011 roku przeszedł na emeryturę, jednak do końca swego życia prowadził aktywną działalność społeczną i duszpasterską. Za swoją działalność i patriotyzm został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej oraz odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, a w 2020 roku Instytut Pamięci Narodowej uhonorował go nagrodą Semper Fidelis. Ks. bp Jan Purwiński zmarł 6 kwietnia 2021 roku w Żytomierzu.
Walentyna Jusupowa, 18 października 2021 r.
