19 września 2020 r. w Dytiatynie w obwodzie iwano-frankiwskim na pograniczu z Tarnopolszczyzną odbyły się uroczystości upamiętniające 100. rocznicę bitwy z bolszewikami.
Ta bitwa, podobno, jak i bitwa pod Zadwórzem przeszła do historii jako „Polskie Termopile”. Kwiaty pod pomnikiem na Polskim Cmentarzu Wojennym w pobliżu Dytiatyna złożyli Wicemarszałek Senat Rzeczypospolitej Polskiej Michał Tomasz Kamiński, Konsul Generalny RP we Lwowie Eliza Dzwonkiewicz i attache obrony Ambasady RP w Kijowie kmdr por. Maciej Nałęcz oraz zastępca przewodniczącego Iwano-Frankiwskiej Obwodowej Administracji Państwowej Jewhenij Ferbej.
Listy do uczestników uroczystości wystosowali Marszałek Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Elżbieta Witek, Wicemarszałek Małgorzata Gosiewska, Szef Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, minister w Kancelaria Premiera Jan Dziedziczak oraz wiceminister Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin. Mszę świętą celebrował arcybiskup metropolita lwowski Mieczysław Mokrzycki.
Po wiktorii w Bitwie Warszawskiej, Wojsko Polskie dalekie było od pełnego zwycięstwa. Armia Czerwona wciąż nie została doszczętnie rozbita. W połowie września na siły bolszewickie ruszyła kolejna ofensywa znad Dniestru. Jej celem było zamknięcie Armii Czerwonej drogi na Tarnopol. Nocą 15 września jednostki 13. Pułku Piechoty ruszyły w stronę Podhajec. W rejonie Dytiatyna napotkały przeciwnika, który zajmował jedno ze wzgórz. Bolszewicy ostrzelali siły polskie. Atakiem na bagnety 9. kompania piechoty zepchnęła czerwonoarmistów, zajmując wzniesienie. Jednak około godziny 9 rano 16 września bolszewicy w sile 2-3 tysięcy żołnierzy rozpoczęli kontratak. Wzgórza broniło wówczas ok. 600 Polaków. Bitwa trwała 8 godzin. Po wielu atakach Armii Czerwonej i przy kończącej się amunicji oddziały polskie stopniowo dokonały odwrotu, ale opóźniły go na tyle, że powstrzymały bolszewików przed dalszym uderzeniem na XVI Brygadę Piechoty.
W bitwie poległo 97 polskich żołnierzy, a 86 zostało rannych. Na pamiątkę ich bohaterstwa, na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie umieszczono tablicę z napisem „Dytiatyn 16 IX 1920”.
Słowo Polskie za: KG RP we Lwowie, fot. Vitaliy Hrabar, 22 września 2020 r.
