W dniach 20-24 lipca 2018 roku odbył się wyjazd edukacyjny „Polskie zamki i pałace na Ukrainie”, z udziałem członków Studenckiego Klubu Polskiego, parafian z Parafii św. Wacława w Żytomierzu oraz członków Polskiego Stowarzyszenia im. J. Lublińskiego w Nowogrodzie Wołyńskim. Łącznie 19 osób.
Zachodnie tereny współczesnej Ukrainy przez wiele wieków należały do różnych państw i imperiów Europy Środkowej. Podczas wyjazdu uczestnicy mieli możliwość znaleźć wiele śladów kultury i spuścizny polskiej na tych terenach, m.in. – obronne zamki, pałace królewskie i szlacheckie, które do dziś odgrywają ważne znaczenie historyczne dla narodu polskiego i ukraińskiego.
Twierdze i miasta, zbudowane na Kresach wschodnich, chroniły przed wrogami przodków obecnych mieszkańców Ukrainy i Polski, były centrami rozwoju gospodarki średniowiecznej i handlu, przyczyniały się do rozwoju kultury i nauki.
W ciągu pięciu dni zwiedzaliśmy pałace, twierdze, zamki w obwodzie chmielnickim, czerniowieckim, tarnopolskim, lwowskim oraz rówieńskim. Ogromne wrażenie na uczestników wyjazdu sprawiła twierdza w Kamieńcu Podolskim oraz historia „kamienieckiego Hektora” Jerzego Wołodyjowskiego. Jego czyny opisał Henryk Sienkiewicz w III części trylogii „Pan Wołodyjowski”. Zachwyt i zdumienie wzbudził także zamek w Chocimiu, słynący z bogatej historii, broniący Podole przed najazdami Tatarów w bitwie 1620 roku.
W Czerniowcach wszyscy byli pod wrażeniem majestatyczności gmachu Państwowego Uniwersytetu im. J. Fedkowicza, Ratuszy miejskiej oraz starówki. Zwiedzając „Złotą podkowę Lwowszczyzny” (zamek w Podhorcach, Złoczowski i Oleski), uczestnicy niby zawitali w czasy króla Jana III Sobieskiego, który urodził się w Olesku, a w Złoczowie później miał swoją rezydencję.
Krzemieniec witał podróżników z Żytomierza deszczem, jednak wszyscy zdołali pokonać drogę na górę Bonę, gdzie dziś pozostały tylko ruiny zamku. Odwiedziliśmy też muzeum polskiego wieszcza narodowego Juliusza Słowackiego.
Wszyscy uczestnicy projektu są niezmiernie wdzięczni Organizatorom za możliwość wzięcia udział w tak wspaniałym wyjeździe oświatowym. Przeczytać o wydarzeniach historycznych w książkach zawsze można, ale zobaczyć, odczuć atmosferę starych zamków, kościołów i na chwilę znaleźć się w czasach królów i zaciętych walk husarii koronnej z najeźdźcami – to najlepszy sposób na naukę historii i kultury, która długo pozostaje w pamięci.
Projekt został dofinansowany w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą za pośrednictwem Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”.
Julia Nowicka, Studencki Klub Polski w Żytomierzu, 31.07.18 r.
