Jesteś tutaj: Home » AKTUALNOŚCI » Regiony » Chmielnicki » Walka o wiarę i polskość parafian kościoła w Połonnem

Walka o wiarę i polskość parafian kościoła w Połonnem

Kościół w Połonnem. Źródło: uk.wikipedia.orgNa szczycie wzgórza nad rzeką Сhomorą już od 400 lat wznosi się katolicki kościół, z którego bierze swoje początki parafia Św. Anny w Połonnem.

Pierwotnie był to zamkowy kościół-kaplica rodziny Ostrogskich p. w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, znajdujący się na drugim w stosunku do jarmarku końcu miasta, jego elewacja była skierowana na wschód, w kierunku do centrum, gdzie znajdował się zamek. Taka nietypowa lokalizacja wynikała z przeznaczenia świątyni dla dwóch pobliskich miast, lecz w latach czterdziestych XVII w. kościół włączono w granice fortyfikacji miasta, wtedy na drugiej stronie brzegu powstał parafialny kościół p. w. Św. Anny (nie zachował się do dziś).

Kościół p.w. Świętej Anny został zbudowany w roku 1607 przez księżnę Annę Ostrogską na cześć jej teścia – Konstantego Ostrogskiego. Wg historycznych dokumentów budowa kościoła, pod kierunkiem włoskich architektów, rozpoczęła się w 1593 roku. Najpierw przywożono wozami ziemię, aby podwyższyć poziom wzgórza. Następnie przywieziono kamienie z pobliskich kamieniołomów. Cegłę dostarczano z cegielni pana Leonarda Babiara.

Murowano na zaprawie z wapna, do przygotowania której zbierano dużo kurzych jaj z okolicznych miejscowości, białka oddzielano od żółtek i przyrządzano taką zaprawę. Budowę wraz z murowanym zamkiem skończono w roku 1607.

Od samego początku przy kościele posługiwali ojcowie jezuici.

W 1617 roku tatarska horda por przewodem chana Dewleta Gireja wtargnęła na Podole, niszcząc wszystko ogniem i mieczem, zabierając do pogańskiej niewoli wielu ludzi. Dalej na Ukrainę ruszyło wojsko tureckie. Po wrogiej nawale połoński kościół został porabowany i spalony. W roku 1646 odbudował go Stanisław Lubomirski, wojewoda krakowski.

Zamkowy kościół-kaplica po raz drugi został porabowany i zrujnowany już po pięciu latach, w 1651 roku, przez wojsko Bogdana Chmielnickiego pod przewodem Maksyma Krzywonosa. Kozacy palili wszystko, co tylko przypominało o katolicyzmie, niszczyli przede wszystkim kościoły. Po tych rozruchach miasto Połonne nigdy już nie powróciło do swojej byłej świetności.

Po drugim zrujnowaniu kościół odbudowano dopiero w 1716 roku. Dokonał tego Jerzy Dominik Lubomirski. Dzięki potężnej pracy misyjnej kaplica stała się już zbyt mała, a więc książę Jerzy Dominik w roku 1726 zarządził jej rozbudowę do obecnej struktury kościoła.

10 września 1738 roku tę przepiękną świątynie poświęcił kijowski biskup Józef Czerniecki, nadając jej nazwę Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Św. Antoniego z Padwy.

Na początku XX w. w przeciągu pięciu lat (1902–1907) proboszczem połońskiej parafii był ks. Michał Dziędzik. Następnie on posługiwał w Międzyborzu powiatu latyczowskiego (1910), w Barze, (1914), w Obodówce (1917–1918), która w owym czasie liczyła 3128 parafian, gdzie został aresztowany przez władze bolszewickie i zginął śmiercią męczeńską.

Po wzmocnieniu reżimu władz radzieckich w 1933 roku kościół po raz trzeci porabowano i następnie zmieniono na stajnię.

Za czasów okupacji niemieckiej w 1942 roku kościół oddano wierzącym, wówczas czeski kapłan, którego imię nie zachowało się, umieścił krzyż na środku podwórza i wznowił nabożeństwa.

Po wojnie opór wierzących uniemożliwił władzom radzieckim jego ponownego zamknięcia. Były też inne problemy. Na złość katolikom władze w latach 1946 – 1947 przekazały kościół prawosławnym, aby zniszczyć mocny ruch polski i katolicki. Wierni, mimo tego nadal modlili się w bocznej nawie tego kościoła.

Od roku 1984 proboszczem połońskiej parafii był o. Władysław Stanisław Szyrokoradiuk OFM, obecny ordynariusz diecezji charkowsko-zaporoskiej. Pan Bóg obdarzył go mądrością i siłą bycia dobrym duszpasterzem.

W roku 1995 proboszczem parafii został o. Jan Duklan Pawluk, przy którym przeprowadzono największy remont świątyni, dzięki braciom franciszkanom z Polski, wielu dobroczyńcom, organizacjom kościelnym i franciszkańskim.

Od roku 2002 proboszczem parafii jest o. Augustyn Sinicki, który kontynuował działalność duszpasterską i remontową jego poprzednika, dokładając wszelkich starań by przy pomocy parafian w przygotowaniu jubileuszowych obchodów parafii, bardzo ważnego wydarzenia – 400 lecia założenia kościoła Św. Anny, które obchodzono w 2007 roku. Zakończono wszystkie prace wewnętrzne w kościele dzięki o. Cyprianowi Morycowi OFM z Polski i miejscowym fachowcom na czele z majstrem-stolarzem Feliksem Sawickim. W 2007 roku na zewnątrz powstał polowy ołtarz i podwórko z kostki granitowej.

Obecnie proboszczem parafii Św. Anny jest brat Konstanty Gawicki.

Połoński kościół, który uznano za zabytek architektury, odgrywa ważną rolę w duchownym wychowaniu ludzi – działa przy nim sobotnio-niedzielna szkoła, młodzieżowe kółka biblijne, dwa chóry. Każdego lata katolicy zmierzają do Berdyczowa, aby się pomodlić i uczcić cudowny obraz Matki Bożej Berdyczowskiej.

Irena Rudnicka na podstawie informacji Połońskiej Rejonowej Administracji, 13.01.16 r.