– W samochodzie, którym jechał Petlura przez Płoskirów skończyła się woda. Ataman i jego adiutanci musieli po kryjomu zatrzymać się w najbliższej chacie. „Denikincy dużo bzdur mówili o URL. Ale przecież w ukraińskiej armii walczą nasi chłopcy, których ja znam osobiście! Co, wy, panowie, o Petlurze myślicie?” – zapytała gospodyni. Nad ranem przed odjazdem jeden z gości przyznał się, że jest Symonem Petlurą – takie i inne ciekawostki o Pelturze i Piłsudskim można było usłyszeć na otwarciu wystawy „Za wolność Waszą i Naszą”, które odbyło się 4 czerwca w Chmielnickim
Dyrektor obwodowego archiwum Włodzimierz Bajdycz, profesor Uniwersytetu Prawa Nadija Steńgacz, zastępca przewodniczącego Administracji Obwodowej Wiktor Adamski oraz prezes Obwodowego Związku Polaków Franciszek Miciński przedstawili publiczności 32 plansze wystawy na przepełnionej sali Obwodowego Centrum Kultury i Sztuki.
Znaczną część gości stanowili nauczyciele i wykładowcy historii ze szkół i uczelni stolicy obwodu chmielnickiego. W dzisiejszych podręcznikach temat polsko-ukraińskiego sojuszu militarnego wciąż jest podawany według sowieckiego wzoru, niwelując ogromne znaczenie wsparcia II RP dla rodzących się tradycji ukraińskiej państwowości. W 2015 roku obchodzimy 95. rocznicę podpisania Paktu Piłsudski-Petlura i ten rok jest okazją by przełamać stereotypy i wytłumaczyć mieszkańcom Podola i całej Ukrainy, że właśnie bolszewicy byli okupantami, a nie Polacy, którzy pod przewodem Marszałka Piłsudskiego ramię w ramię z żołnierzami Ukraińskiej Republiki Ludowej ginęli pod Lipowcem, Winnicą i Płoskirowem za „Waszą i Naszą Wolność”.
Na początku uroczystości otwarcia zespół „Mazury” wykonał „Pierwszą brygadę” i „Czerwoną kałynę” – piosenki popularne w 1920 r. Wszyscy goście wysłuchali ich na stojąco. Łzy i wzruszenie wzbudziła piosenka „Podaj rękę Ukrainie”, wykonana przez zespół artystyczny, działający przy polskiej szkole na Greczanach.
Po części oficjalnej goście oblegali plansze, robiąc zdjęcia plakatów i notując ciekawe dla siebie informacje. Każdy otrzymał egzemplarz gazety „Słowo Polskie” ze zdjęciami ukraińskich i polskich żołnierzy, którzy 22 kwietnia br. brali udział w rekonstrukcji historycznej w Winnicy.
Wystawę „Za wolność Waszą i Naszą” można będzie oglądać w Chmielnickim do 12 czerwca.
Franciszek Miciński, 05.06.15 r. , KZ
{morfeo 868}
{youtube}waIQg518B5w{/youtube}
