Rada Języka Polskiego, która jest organem doradczym przy Polskiej Akademii Nauk, opublikowała na swojej stronie internetowej www.rjp.pan.pl opinię na temat przyimków używać z nazwą „Ukraina”.
„Rada Języka Polskiego zachęca do szerokiego stosowania wyrazu „w Ukrainie” i „do Ukrainy” zarówno z „na Ukrainie”.
M.in. w opinii Rady zaznaczono: „…W Polsce już od dziesięcioleci lat trwa dyskusja, czy nie powinniśmy mówić o wszystkich obcych krajach niewyspiarskich z regularnymi przyimkami do i w (w latach międzywojennych dyskusja ta dotyczyła głównie Litwy). Jednak powojenne słowniki poprawnościowe zalecały posługiwanie się konstrukcjami z przyimkiem na. Mimo to od kilku lat składnia do Ukrainy/Białorusi, w Ukrainie/Białorusi wyraźnie zwiększa frekwencję w polszczyźnie, nie bez znaczenia dla refleksji nad językiem były rewolucje w obu krajach, a ostatnio rosyjska agresja na Ukrainę.
…Biorąc pod uwagę szczególną sytuację i szczególne odczucia naszych ukraińskich przyjaciół, którzy wyrażenia „na Ukrainie”, „na Ukrainę” często odbierają jako przejaw traktowania ich państwa jako niesuwerennego, Rada Języka Polskiego zachęca do szerokiego stosowania składni „w Ukrainie” i „do Ukrainy” i nie uznaje składni z na za jedyną poprawną (jak można przeczytać w drukowanych wydawnictwach poprawnościowych). Przyimki „w” oraz „do” są zalecane szczególnie w języku publicznym (urzędowym, prasowym) i w tych kontekstach, w których moglibyśmy zastąpić słowo Ukraina wyrażeniem państwo ukraińskie”.
…Jednocześnie prosimy naszych ukraińskich przyjaciół oraz wszystkich zwolenników rewolucyjnych zmian, by uszanowali zwyczaje językowe tych Polaków, którzy będą mówić „na Ukrainie”. Nie wyrażają w ten sposób lekceważenia. Poza tym wciąż słyszymy „на Україні”, od wielu uchodźców wojennych, można znaleźć takie konteksty w ukraińskich gazetach i na portalach, choć w tekstach oficjalnych zdecydowanie przeważa „в”. Zmiany w języku zachodzą powoli, nie tylko w polszczyźnie”.
Walentyna Jusupowa za rjp, 27 lipca 2022 r.
