Fot. prof. Mirosław Szumiło
„Imperializm spod znaku dwugłowego orła i czerwonej gwiazdy. Ofiary komunizmu i imperializmu rosyjskiego w XX wieku” to tytuł międzynarodowej konferencji IPN, która odbyła się w gmachu polskiego Sejmu. Spotkali się na niej historycy z Polski, Gruzji, Łotwy i Ukrainy.
„Imperializm rosyjski trwa od stuleci; zawsze niesie cierpienie, zniszczenie i utratę poczucia bezpieczeństwa” – podkreśliła marszałek Sejmu Elżbieta Witek w liście do uczestników międzynarodowej konferencji poświęconej ofiarom komunizmu i imperializmu rosyjskiego w XX wieku. List został odczytany przez wicemarszałka Sejmu Ryszarda Terleckiego.”Cieszę się, że po raz kolejny Sala Kolumnowa w Sejmie Rzeczpospolitej jest miejscem naukowej debaty oraz historycznej refleksji. Ufam, że dyskusja tym bardziej zostanie pogłębiona, iż w dzisiejszym spotkaniu uczestniczy wielu znakomitych gości oraz wybitnych, cenionych naukowców” – podkreśliła marszałek Sejmu.
„Walka Ukraińskiej Republiki Ludowej z bolszewicką Rosją była nie tylko konfliktem zbrojnym, ale także zderzeniem dwóch systemów społeczno-politycznych. Była to walka ze wspólnym wrogiem – bolszewicką Rosją i jednocześnie walką wolności ze zniewoleniem. Polska była jedynym krajem, który wtedy udzielił Ukrainie realnego wsparcia” – powiedział w swoim wystąpieniu jeden z panelistów, historyk Narodowej Akademii Nauk Ukrainy prof. Yuri Shapoval, przypominając, że w latach 1918-1921 niepodległa Rzeczpospolita i proklamowana w 1917 r. Ukraińska Republika Ludowa byli sojusznikami we wspólnej walce z agresją bolszewickiej Rosji.
Ukraiński historyk przypomniał obronę URL – pierwszego suwerennego państwa ukraińskiego przed agresywną polityką Rosji bolszewickiej oraz historię współpracy pomiędzy Symonem Petlurą i Józefem Piłsudskim.W nocy z 21 na 22 kwietnia 1920 r. w Warszawie została podpisana umowa międzynarodowa między Rzeczpospolitą Polską a Ukraińską Republiką Ludową (URL). Sojusz umożliwił Polakom i Ukraińcom wspólną walkę z bolszewikami, jednak nie przyniósł Ukrainie niepodległości. Polska uratowała swoją niepodległość, odpierając armię bolszewicką spod Warszawy. Główne siły Petlury zostały rozbite jesienią 1920 r. Na okupowanej przez bolszewików Ukrainie walczyły jeszcze oddziały partyzanckie.
Profesor Mikehil Bakhtadze z Tbilisi przedstawił zarys walk narodów Zakaukazia w obronie suwerenności w latach 1917-21 oraz ich walkę z siłami bolszewickimi.
W konferencji uczestniczą polscy naukowcy: dr hab. Sławomir Kalbarczyk (IPN), dr hab. Mieczysław Ryba (KUL) i dr Maciej Wyrwa z Centrum Dialogu im. J. Mierosławskiego.W panelu popołudniowym prelegenci odniosą się do historii współczesnej, m.in. omówią zbrodnie sowieckie wobec polskich obywateli w czasie II wojny światowej a także sowieckie zbrodnie w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1944-1989.
Sergij Porowczuk za: PAP, fot. dr.hab. Miroslaw Szumiło, 26 lutego 2023 r.
