Polsko-ukraińskie pojednanie jest budowane dziś na kilku filarach historycznych. Jednym z nich jest sojusz militarny, zawarty pomiędzy polskim a ukraińskim narodem w 1920 roku w obliczu bolszewickiej agresji. 96 lat po tych wydarzeniach na winnickim dworcu kolejowym odsłonięto tablice upamiętniającą przyjazd do tego miasta Józefa Piłsudskiego i jego spotkanie z Naczelnym Atamanem Symonem Petlurą.
16 maja 1920 roku minął w Winnicy pod znakiem polsko-ukraińskich rozmów temat skutków wojny polsko-ukraińskiej 1919 roku, integracji żołnierzy ZURL w szeregi Ukraińskiej Republiki Ludowej, a co najważniejsze – wspólna antybolszewicka ofensywa.
Dziś, kiedy historia zatoczyła koło i świat cywilizowany znów starł się z euroazjatyckim barbarzyńcą, wydarzenia sprzed prawie 100 lat nabierają szczególnego znaczenia i są postrzegane na nowo, a nie przez pryzmat komunistycznej propagandy, która przedstawiała Naczelnego Atamana, jako pachołka Polski, nie mającego absolutnie żadnego wpływu na wydarzenia na Ukrainie a wojska URL – jako bandę niemytych opryszków. Jak okazało się później, po zniesieniu „żelaznej kurtyny” prawdziwymi bandytami byli żołnierze Konarmii Budionnego na swojej drodze nie szczędzący ani kobiet, ani dzieci, a wojska URL oraz Polski powstrzymały bolszewickie natarcie i uratowały Europę przed dalszą dewastacją.
Żeby uszanować tak ważne wydarzenie, jak spotkanie Piłsudskiego i Petlury w Winnicy, na miejsce, którym po raz pierwszy stanęła noga Naczelnego Wodza, przybyli Ambasador RP na Ukrainie Henryk Litwin z małżonką, przedstawiciel Senatu RP Franciszek Jerzy Stefaniuk, zastępca przewodniczącego administracji obwodowej Andrij Gyżko, p.o. burmistrza Winnicy Serhij Morgunow, przewodniczący Rady Obwodowej Serhij Swytko, Konsul Generalny RP w Winnicy Krzysztof Świderek wraz z całym korpusem dyplomatycznym z miejscowego KG RP, duchowieństwo oraz setki ludzi, interesujących się wspólną historią, która wcale nie jest tak odległa, jak nam się wydaje. 11 listopada na Dworzec Centralny w Winnicy przybyli także prezesi i członkowie polskich organizacji społecznych z trzech obwodów. Wszyscy razem wzięli udział w uroczystości odsłonięcia i poświęcenia tablicy, na której w języku ukraińskim oraz polskim napisano: „16 maja 1920 roku w Winnicy spotkali się Ataman Naczelny Symon Petlura i Marszałek Józef Piłsudski, przywódcy walk o wolność i niepodległość Polski i Ukrainy”.
Pierwsze słowo zabrał Ambasador RP na Ukrainie Henryk Litwin, który jest znanym historykiem i okres po I wojnie światowej zbadał bardzo szczegółowo. Kierownik korpusu dyplomatycznego na Ukrainie w prostych słowach określił znaczenie tych spotkań, które miały miejsce w Winnicy 96 lat temu i wyznaczyły kierunki współpracy i poparcia przez Polskę ukraińskich dążeń do niepodległości.
Symbolicznym jest to, że w dniu dzisiejszym Ukraina znów jako pierwsza linia obrony starła się z mocarstwowymi ambicjami Rosji a Polska po raz kolejny udowodniła, że jest najlepszym partnerem dla państwa ukraińskiego na drodze do uniezależnienia się od kaprysów Putina i jego otoczenia.
Ważne i jednoczące słowa skierowali do zebranych na placu przed wejściem do dworca kolejowego po kolei Franciszek Jerzy Stefaniuk, Serhij Swytko, Andrij Gyżko oraz Serhij Morgunow. Przedstawiciele strony ukraińskiej nie zapomnieli o końcowych skutkach walk polsko-ukraińskiego wojska z bolszewickim najeźdźcą. Przewodniczący Rady Obwodowej podkreślił, że Ukraina tak samo, jak i Polska mogła już ponad 90 lat temu świętować Niepodległość lecz historia rozsądziła inaczej. Dziś i Polska, i Ukraina są państwami suwerennymi i partnerskimi, a Polska od wielu lat pełni funkcję „adwokata-prawnika” Ukrainy w europejskich instytucjach.
Po wielu ciepłych i wzruszających słowach, gwardian kościoła kapucynów Konstantyn Morozow poświęcił odsłoniętą tablicę, po czym wszyscy chętni złożyli pod nią kwiaty, upamiętniając nie tylko przyjazd Marszałka do Winnicy ale także setki tysięcy bohaterów, którzy zginęli za „Wolność waszą i naszą”.
Jerzy Wójcicki, 12.11.14 r.
GK
{morfeo 676}
