Bitwa pod Lubarem miała miejsce 16-26 września 1660 roku podczas wojny moskiewsko-polskiej 1654-1667.
Wówczas wojska polskie dowodzone przez Stanisław Rewerę Potockiego oraz Jerzego Sebastiana Lubomirskiego w sojuszu z armią krymsko-tatarską i Kozakami Iwana Wyhowskiego stoczyły bitwę z armią moskiewską pod dowództwem Wasyla Szeremietiewa i Kozakami dowodzonymi przez hetmana armii zaporoskiej Tymofija Cieciurę.
6 września 2020 roku na przedpolach Lubara w obwodzie żytomierskim odbyło się poświęcenie krzyża upamiętniającego to wydarzenie .
W uroczystości wzięli udział: Wasyl Janko Sekretarz Rady Lubarskiej, Wiktoria Laskowska-Szczur – prezes Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków na Ukrainie, Oleksandr Piwowarski – Naczelnik Wydziału Religii, Narodowości i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego w Wydziale Kultury, Młodzieży i Sportu Żytomierskiej Obwodowej Administracji Państwowej oraz mieszkańcy wsi Lubar, Juriwki, Kutyszcze i Lipno.
Narody polski i ukraiński mają wspólne dziedzictwo historyczne. Na tych polach zginęło kilka tysięcy żołnierzy. Dlatego na jednym z zachowanych do dziś kurhanów, gdzie spoczywają polegli w 1660 r., postawiono pamiątkowy krzyż, który poświęcił ks. Witalij Umiński, proboszcz parafii św. Dominika w Lubarze.
W wystąpieniach zwrócono uwagę na kwestię pamięci historycznej, ważność zachowania wspólnego dziedzictwa historycznego oraz dbałości o miejsca pamięci.
Wiktor Kanczura opowiedział historię bitwy pod Lubarem. Delegacje zapaliły znicze i złożyły kwiaty. Uroczystości uświetnił występ dziecięcego zespołu „Kutyszczanoczka”.
Wydarzenie zorganizował Żytomierski Obwodowy Związek Polaków na Ukrainie wraz z Wydziałem Kultury i Turystyki Rady Lubara.
Wiktoria Laskowska-Szczur, 11 września 2020 r.
