7 października w Chmielnickiej administracji obwodowej odbyło się spotkanie z udziałem Łesi Stebło – zastępczyni przewodniczącego tego urzędu, poświęcone 70. rocznicy masowych deportacji Ukraińców z terenów komunistycznej powojennej Polski.
Podczas spotkania omówiono przygotowania do uchwalenia w Radzie Najwyższej Ustawy o „Uszanowaniu ofiar deportacji oraz czystek etnicznych, które noszą znamię ludobójstwa (z okazji 70. rocznicy od początku deportacji Ukraińców przez komunistyczne polskie władze)” oraz nadanie przesiedlonym na sowiecką Ukrainę specjalnego statusu.
Niestety na spotkanie nie zostali zaproszeni przedstawiciele polskiej mniejszości narodowej z Chmielniczyzny, chociaż dyrektor ukraińskiego IPN Włodzimierz Wiatrowicz w swoim apelu, opublikowanym po polsku i ukraińsku na jednym z rządowych portali, zaprosił obydwa narody do dialogu i pojednania nad wspólną tragedią, spowodowaną ówczesną polityką polskich i ukraińskich komunistycznych władz, które były marionetkami w rękach Stalina. Przedstawiciele chmielnickiego Związku Polaków aktywnie pomagają żyjącym osobom – ofiarom deportacji z Polski, udzielają im konsultacji w temacie otrzymania wiz lub odnalezienia potrzebnych dokumentów w polskich archiwach.
Obwodowe władze przydzielają dużo uwagi 70. rocznicy deportacji Ukraińców – na poziomie władz rejonowych i miejskich szukają danych rodzin, przymusowo przesiedlonych z Polski, przeprowadzają tematyczne lekcje i wykłady w szkołach i uczelniach wyższych, prowadzą przygotowania do konferencji naukowej na temat „70-lecia Umowy pomiędzy USRS i PKWN oraz jej skutki”:
– Wierzę, że polityka nowych władz ukraińskich doprowadzi do początku konkretnych decyzji, poświęconych problemowi deportacji na najwyższym poziomie – powiedziała Łesia Stebło – Tych, którzy sprzeciwiali się przemocy wtedy i dzisiejszych mieszkańców naszego państwa, którzy oddają życie w obronie ojczyzny, uszanowaliśmy minutą ciszy. A żyjących mieszkańców naszego obwodu, którzy doświadczyli haniebnej deportacji, członków Stowarzyszenia „Przesiedleńcy” uhonorowaliśmy specjalnymi dyplomami i upominkami.
Po ukazaniu się informacji na stronie Chmielnickiej administracji obwodowej o spotkaniu, poświęconym deportacjom 1944-46-1951, na którym „zapomniano” o ponad 500 000 Polakach, którzy również przymusowo zostali wysiedleni z terenów Wschodniej Małopolski i Wołynia, Polacy Chmielnickiego oraz Winnicy zdecydowali zareagować i przygotowują list do administracji z prośbą nadania im możliwości wystąpienia na konferencji naukowej „70-lecie Umowy pomiędzy USRS i PKWN oraz jej skutki”, która zaplanowana jest na 3 listopada. Uważają, że w tej sytuacji nie można oskarżać tylko jednej strony, tutaj Polski, która w tych czasach była opanowana przez wojska sowieckie i przymusowo poddana wpływowi ideologii komunistycznej. Warto dążyć do dialogu i kreowania wspólnej pozycji, przykładem czego może być list ukraińskiego IPNu, opublikowany pod koniec września br.
Jerzy Wójcicki
GK
