W dniach 15 – 25 sierpnia 2013 roku w Zariczanach pod Żytomierzem został zrealizowany projekt „Jestem Polakiem – to brzmi dumnie”, organizatorem którego wystąpiło Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej w Żytomierzu (prezes Julia Umańska, wice-prezes – Irena Umańska). Projekt zostal dofinansowany przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” ze środków MSZ przyznaczonych na wsparcie Polaków za granicą.
Projekt był skierowany do liderów oraz aktywnych członków polskich organizacji z obwodu żytomierskiego, winnickiego oraz chmielnickiego na Ukrainie, którzy aktywnie działają na rzecz rozwoju środowiska polskiego. W projekcie wzięło udział 33 młodych aktywnych przedstawicieli czternastu polskich organizacji – Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej w Żytomierzu, Klubu Stypendystów Fundacji SEMPER POLONIA Obwodu Żytomierskiego, Żytomierskiej Obwodowej Młodzieżowej Publicznej Organizacji „Związek Szlachty Polskiej”, Żytomierskiej Obwodowej Organizacji Społecznej „Studencki Klub Polski”, Polskiego Towarzystwa Naukowego w Żytomierzu, Żytomierskiej Obwodowej Społecznej Młodzieżowej Organizacji „Asocjacja Polaków Żytomierszczyzny”, Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków na Ukrainie, Żytomierskiej Obwodowej Społecznej Organizacji „Polskie Towarzystwo Kulturalno-Oświatowe”, Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego „Polonia Zwiagielszczyzny” z Nowograda-Wołyńskiego, Związku Polaków na Ukrainie – Oddział w Marianówce, Kulturalno-Oświatowego Związku Polaków im. Władysława Reymonta w Wołodarsku-Wołyńskim, Centrum Rozwoju i Partnerstwa „POLONIA” w Winnicy, Kulturalno-Oświatowej Organizacji „Centrum Polskiej Kultury” w Kalinówce, Towarzystwa Dobroczynnego „Polonia” w Gródku Podolskim.
Podstawowym założeniem przy opracowaniu programu projektu przez organizatorów było stworzenie warunków do rozwoju osobistego i znalezienia zatrudnienia jego uczestnika (umiejętnego poruszania się po rynku pracy) poprzez rozwój osobisty i interpersonalny uczestników, zwiększenie ich świadomości w zakresie potrzeb rozwoju własnej osobowości oraz wiedzy dotyczącej sytuacji na rynku pracy i narzędzi poszukiwania pracy. Ponadto duży nacisk podczas projektu położono na wyposażenie polskiej młodzieży w praktyczną wiedzę i instrumenty w celu odnalezienia swojego miejsca w życiu zawodowym, a także społecznym i prywatnym, umiejętności pogodzenia wewnętrznych sprzeczności pomiędzy kwestią narodowości a obywatelstwem, uświadomienia sobie, że mamy ogromne szczęście i atut, że jesteśmy Polakami.
Cel szkolenia został osiągnięty poprzez odpowiedni dobór metod szkoleniowych przez czwórkę doświadczonych trenerów (pedagogów, psychologów, doradców zawodowych): Elizę Iwan, Annę Topczewską, Mateusza Małyskę – z Polski, oraz Marinę Wilecką – z Ukrainy. Trenerzy postawili przede wszystkim na aktywne metody szkoleniowe, takie jak praca w grupach, outdoor, indywidualne doradztwo zawodowe, rysowanie mandali, symulacje rekrutacji czy interaktywne prezentacje. Z drugiej strony program zawierał szeroki materiał dotyczący praktycznych umiejętności ułatwiających poruszanie się na rynku pracy (pisanie CV, listu motywacyjnego, profesjonalnego przygotowania się do rozmów kwalifikacyjnych), jak i sesje prezentujące specyfikę rynku pracy w Polsce, na Ukrainie, w Unii Europejskiej i w państwach WNP oraz wynikające z tego możliwości i ograniczenia.
Przyjazd uczestników projektu rozpoczął się od sesji integracyjnej i wprowadzającej. Uczestnicy poznali program szkolenia, jego cele i kontekst a trenerzy – oczekiwania i obawy uczestników.
Pierwszy dzień szkolenia składał się z dwóch głównych bloków tematycznych. Przed południem odbyły się zajęcia dotyczące samopoznania, będące wprowadzeniem do ról grupowych. Duży nacisk został położony na analizę swoich mocnych i słabych stron w kontekście komunikacji i pracy w zespole. Popołudniowy blok zajęć był poświęcony rolom grupowym. Uczestnicy wzięli udział w dwóch ćwiczeniach outdoorowych (pajęczyna, lokomotywa) oraz debriefingu i prezentacji ról grupowych. Wypełnili również test na role grupowe autorstwa Belina wraz z jego następującym omówieniem.
Dzień drugi składał się z dwóch części: komunikacji i informacji zwrotnej połączonej z radzeniem sobie w sytuacjach stresowych. Przed południem odbyły się sesje poświęcone przedstawieniu zasad komunikacji asertywnej, poprzez między innymi wprowadzenie „komunikatu ja”. Ta część zajęć składała się z elementów teoretycznych połączonych z ćwiczeniami w grupach. Sesja popołudniowa była poświęcona informacji zwrotnej oraz sposobom radzenia ze stresem. Uczestnicy poznali zasady dawania i otrzymywania informacji zwrotnej oraz ćwiczyli praktyczne umiejętności indywidualnie i w parach, poznali również aktywne metody i techniki radzenia sobie w konkretnych sytuacjach stresowych, oraz jak rozpoznać stres.
Dzień trzeci był poświęcony grupowemu doradztwu zawodowemu ze szczególnym naciskiem na planowanie swojej ścieżki zawodowej. Blok tematyczny składał się z części teoretycznej (jak planować karierę/własny rozwój) oraz praktycznej pracy w parach oraz indywidualnej (np. ćwiczenie 10 marzeń). W wyniku tej sesji uczestnicy zdobyli pogłębioną wiedzę na temat planowania i realizacji ścieżki zawodowej oraz jej spójności.
Czwarty dzień składał się z sesji, dotyczących autoprezentacji i wystąpień publicznych oraz umiejętności liderskich i badania potencjalnych obszarów działalności przyszłego lidera. Przed południem uczestnicy poznali podstawowe techniki autoprezentacji a także mieli możliwość przećwiczenia wystąpień publicznych przed grupą. Odbyły się również zajęcia z polepszenia dykcji oraz prezentacja podstawowych cech dobrego mówcy. Uczestnicy obejrzeli dwa filmy – fragmenty przemówienia Baracka Obamy z 2012 roku oraz wykład Itaya Talgama na temat stylów przywództwa. Sesja popołudniowa składała się z zajęć outdoorowych (bagno), debriefingu, części refleksyjnej („mój autorytet”), mini-wykładu oraz pracy grupowej.
Dzień piąty dotyczył umiejętności związanych z rynkiem pracy – umiejętności pisania CV i listu motywacyjnego w teorii i praktyce. Po części wprowadzającej, każdy z uczestników stworzył własne CV i list motywacyjny do przykładowej oferty pracy. W tym czasie można było korzystać z porady eksperta (rolę ekspertów pełnili trenerzy). Następnie odbył się konkurs na najlepiej napisane CV i list motywacyjny. Sesje popołudniowe poświęcono metodom aktywnego poszukiwania pracy. Była to sesja teoretyczna z elementami praktycznymi.
Szóstego dnia odbyły się warsztaty z przedsiębiorczości i kreatywności. Po krótkim wprowadzeniu, uczestnicy dostali do realizacji zadanie praktyczne w grupach, mające wzmocnić w nich zmysł przedsiębiorczości w kontekście realnego rynku pracy. Na zakończenie tej części odbyło się przedstawienie wyników prac każdej grupy. Popołudniowa część zajęć była poświęcona możliwościom wyjazdowym jakie daje Unia Europejska – przede wszystkim Program „Młodzież w Działaniu” (wymiany, wolontariat EVS) ale także programy LLP. Ostatnia sesja została poświęcona rynkowi pracy w UE.
Uczestnicy poznali podstawowe zasady, panujące na wspólnym rynku pracy UE, dowiedzieli się jak funkcjonują Europejskie Służby zatrudnienia EURES, oraz na podstawie konkretnych państw-przykładów, poznali wymagania dla kandydatów spoza EU do pracy w wybranych krajach Unii Europejskiej.
Siódmego dnia rano odbyła się sesja poświęcona zarządzaniu czasem – uczestnicy zdiagnozowali swoje „pożeracze czasu” oraz poznali skuteczne i łatwe do stosowania metody zarządzania nim. Sesja miała wymiar praktyczny. W drugiej połowie dnia odbyły się warsztaty, dotyczące rynku pracy na Ukrainie i w państwach WNP, prowadzone przez ukraińską trener Marinę Wilecką. Uczestnicy poznali specyfikę rynku pracy na Ukrainie i w państwach WNP, jak również praktyczne zasady korzystania z ofert tego rynku, zostały wypełnione liczne testy predyspozycji zawodowych i przeprowadzone praktyczne warsztaty „Ja – przed pracodawcą na rynku pracy Ukrainy i w państwach WNP”. Pod koniec siódmego dnia odbyły się symulacje zatrudnienia na rynku pracy Ukrainy i w państwach WNP.
Dnia ósmego odbyły się wykłady, dotyczące zagadnień ustawodawstwa pracy Ukrainy i państw WNP, jak również warsztaty podczas których uczestnicy zastanawiali się nad możliwościami własnej działalności gospodarczej, poznali zasady jej zapoczątkowania i prowadzenia na Ukrainie, możliwościach współpracy zagranicznej. Wieczorem uczestnicy mieli czas wolny od zajęć, poświęcony na zwiedzanie muzeum Kosmonautyki oraz parku im. Gagarina w Żytomierzu.
Dziewiątego dnia szkolenia miała miejsce wieloetapowa symulacja procesu rekrutacji. Uczestnicy w 3 grupach zostali poddani procesowi profesjonalnej rekrutacji, podczas której realizowane przez grupy zadania były obserwowane i oceniane przez komisję rekrutacyjną – trenerów. W drugiej części dnia wybrani kandydaci zostali poddani rozmowie rekrutacyjnej w wyniku której na zakończenie sesji wybrana została najbardziej odpowiednia osoba na stworzone stanowisko pracy. Wybór uzasadniono.
Ostatniego, dziesiątego dnia projektu, odbyła się sesja self-assesment, połączona z refleksją indywidualną. Uczestnicy dokonali autoewaluacji swojego uczestnictwa w „Jestem Polakiem – to brzmi dumnie”, wiedzy i zaangażowania oraz indywidualnie rozwiązali kwestionariusz „moje miejsce w grupie”. Ostatnim merytorycznym punktem szkolenia była ewaluacja projektu. Odbyła się ona w formie rundki i kopert, do których uczestnicy wrzucali kartki z refleksjami pogrupowanymi w odpowiednie obszary. Na podstawie ewaluacji można stwierdzić, że projekt był dużym sukcesem z punktu widzenia uczestników. Podkreślali oni ciekawy dobór metod i profesjonalne przygotowanie szkolenia. Również kwestie techniczne (zakwaterowanie, wyżywienie) zostały ocenione wysoko. Z pojawiających się uwag należy wspomnieć o małej ilości czasu wolnego.
Bardzo ważną częścią projektu były sesje indywidualnego doradztwa zawodowego. W ich wyniku każdy z uczestników otrzymał możliwość godzinnej konsultacji z psychologiem-doradcą zawodowym dotyczącej wybranej ścieżki edukacyjnej i rozwojowej. Z punktu widzenia zarówno uczestników, jak i trenerów, sesje te były niezmiernie ważne i owocne. Pokazały przy tym ogromną potrzebę indywidualnego wsparcia młodzieży polskiego pochodzenia w zakresie wyborów dotyczących ich przyszłości. Główna refleksja, która wypłynęła z sesji indywidualnych, dotyczy małej świadomości możliwości wyboru ścieżki kształcenia i kariery zawodowej wśród młodzieży, niełączenia tych dwóch rzeczy ze sobą oraz (przede wszystkim) brakiem wiary we własne możliwości.
Na zakończenie szkolenia odbyło się wręczenie certyfikatów uczestnictwa w projekcie „Jestem Polakiem – to brzmi dumnie” wszystkim uczestnikom.
Z punktu widzenia organizatorów i trenerów szkolenie było bardzo przydatne, aczkolwiek jego rzeczywiste znaczenie w kontekście tematyki projektu będzie można ocenić dopiero z perspektywy czasu na podstawie rzeczywistych działań podejmowanych przez jego uczestników.
Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej w Żytomierzu, bwp
Zdjęcia z warszatów
{morfeo 417}
