W 395. rocznicę śmierci hetmana Żółkiewskiego Polacy z Podola odwiedzili miejsce, gdzie poległ obrońca granic cywilizacji europejskiej na terenie dzisiejszej Mołdawii.
W przededniu tej pamiętnej daty, upamiętniającą rocznicę bohaterskiej śmierci hetmana Stanisława Żółkiewskiego, członkowie mohylewopodolskiej organizacji społecznej „Polonia-Podole” przekroczyli Dniestr i na mołdawskiej stronie kilka kilometrów od ukraińskiej granicy oddali hołd wybitnemu synowi polskiej ziemi.
7 października 1620 roku 73-letni pogromca armii rosyjskiej starł się w swojej ostatniej walce z Tatarami osiem kilometrów od Dniestru. Część zdesperowanych polskich żołnierzy utonęła w rzece, inna została zabita lub wzięta do niewoli. Hetman Stanisław Żołkiewski, nie zważając na podeszły wiek, zszedł z konia i walczył z wrogami do ostatniego tchu. Jego ciało bez głowy odnaleziono następny dzień po bitwie. Turecki sułtan tak nienawidził Żółkiewskiego, że nakazał powiesić głowę hetmana nad wejściem do pałacu. Tylko po dwóch latach wdowa hetmana wykupiła szczątki swojego męża i złożyła w krypcie rodowej w Żółkwi.
Razem z członkami „Polonii-Podole” na miejsce śmierci Stanisława Żółkiewskiego, gdzie jego wdowa i syn postawili w XVII w. okazały pomnik, który przetrwał nawet komunistyczną epokę Mołdawii, przyjechał przedstawiciel europejskiej misji humanitarnej dla Ukrainy i Mołdawii Marek Lech.
Polacy z Mohylewa Podolskiego złożyli pod pomnikiem biało-czerwoną i niebiesko-żółtą wiązankę kwiatów, zapalili znicze i pomodlili się za duszę obrońcy wiary chrześcijańskiej.
Zarząd „Polonii-Podole” uchwalił decyzję o przyszłych wizytacjach do pomnika hetmana na wszystkie najważniejsze polskie święta patriotyczne, organizowanie w przyszłości tematycznej konferencji, poświęconej walki polsko-ukraińskiego wojska z Rosjanami, Turkami i Tatarami, opowiadać młodzieży szkolnej w ramach warsztatów historycznych i spotkań z żeby nie zgasł płomyk pamięci o obrońcach granic Pierwszej Rzeczypospolitej.
Dziewięciometrowy pomnik, upamiętniający Żółkiewskiego stoi niedaleko Dniestru na wzgórzu obok wsi Bereziwka. Widać go ze wszystkich stron.
W drugiej połowie października planowany jest wyjazd większej delegacji do Mohylewa Podolskiego, składającej się z historyków i polskich dyplomatów z winnickiego KG RP.
Słowo Polskie, 07.10.15 r.
