Jesteś tutaj: Home » AKTUALNOŚCI » Różne » Warto wiedzieć » 120 lat temu urodził się Eugeniusz Bodo – najpopularniejszy polski aktor okresu międzywojennego

120 lat temu urodził się Eugeniusz Bodo – najpopularniejszy polski aktor okresu międzywojennego

Eugeniusz Bodo urodził się 28 grudnia 1899 roku jako Bogdan Eugene Junod w Genewie.

Jego ojciec, Teodor Junod, był Szwajcarem, prowadził w Łodzi kino. Matka, Dorota Dylewska, pochodziła z polskiej szlachty.

Na stałe przyjechał do Polski mając kilkanaście lat. Na scenie zadebiutował w 1917 roku, potem już na stałe zagościł w kabaretach i teatrach rozrywkowych.

Debiutował na dużym ekranie w filmie „Rywale” Konrada Toma, ale popularność osiągnąć miał dopiero w kinie dźwiękowym. Od początku lat trzydziestych pisał scenariusze i produkował filmy.

W 1931 roku z aktorem Adamem Brodziszem i reżyseremMichałem Waszyńskim założył wytwórnię filmową „B-W-B”. Był gwiazdą filmu „Głos pustyni” i „Bezimienni bohaterowie”. W „Czarneej perle” partnerowała mu ówczesna życiowa partnerka, egzotyczna aktorka Anne Chevalier.

W 1933 roku założył własną firmę producencką „Urania-Film”. W większości produkowanych filmów sam grał, a także pisał do nich scenariusze. Amantem był nadal, jednak bardziej w wydaniu komediowym. Tak prezentował się w pogodnych filmach: „ Czy Lucyna to dziewczyna” Juliusza Gardana, „Pieśniarz Warszawy” czy „Jaśnie pan szofer”.

Z „Piętro wyżej” pochodzi scena, w której Bodo występuje przebrany za Mae West i śpiewa słynną piosenką „Sex appeal to nasza broń kobieca”.

Pod koniec lat trzydziestych artysta zwraca się ku poważniejszemu repertuarowi, wystąpił wtedy w filmach: „Strachy” i „Za winy niepopełnione”. W 1939 roku Eugeniusz Bodo przygotowywał sensacyjny film „Uwaga, szpieg!”, który miał być ekranowym debiutem Niny Andrycz.

W czasie II wojny światowej Bodo został aresztowany przez NKWD. Sowieci uwięzili aktora pod koniec czerwca 1941 roku we Lwowie, kilka dni po ataku Niemiec na Związek Radziecki. Przyczyną aresztowania było ujawnienie paszportu szwajcarskiego, wskutek czego był podejrzany o działalność szpiegowską.

Na początku 1942 został poddany pierwszym przesłuchaniom, a w maju 1942 został przeniesiony do więzienia Butyrki w Moskwie, gdzie został poddany kolejnym przesłuchaniom. Decyzją specjalnej narady przy NKWD ZSRR na wniosek z 30 października 1942 podpisany przez Piotra Fiodotowa został skazany na 5 lat ciężkiego obozu wychowawczego jako element społecznie niebezpieczny.

Wyrok został zatwierdzony 13 stycznia 1943 r. W czasie pobytu w Moskwie o jego uwolnienie starali się w imieniu ambasady polskiej Stanisław Kot i Tadeusz Romer, jednak władze sowieckie nie wyraziły na to zgody ze względu na szwajcarskie obywatelstwo Bodo. Z tych samych przyczyn nie objęła go amnestia dla obywateli polskich. Dodatkowo władze sowieckie uznały interwencję polskiej ambasady jako kolejny dowód na jego domniemane szpiegostwo.

Pomiędzy styczniem a kwietniem 1943 jego współwięźniem na Butyrkach był 21-letni wówczas Alfred Mirek, późniejszy rosyjski muzykolog, który opisał swoje wspomnienia w wydanej w 1989 autobiografii „Dziennik więźnia”.
14 maja 1943 odtransportowano go z Moskwy do łagru w Kotłasie, w którym 19 czerwca został zdiagnozowany przez komisję lekarską jako niezdolny do pracy z powodu pelagry wskutek głodu i wyniszczenia, został umieszczony w obozowym szpitalu. Zmarł 7 października 1943 roku.

Fakt ten obalił głoszoną w czasach PRL-u wersję, zgodnie z którą Bodo miał zostać rozstrzelany przez Niemców po tym, jak wkroczyli oni do Lwowa. Został pochowany w zbiorowym grobie w obwodzie archangielskim. 18 października 1991 został zrehabilitowany przez rosyjskie władze na podstawie artykułu 3 Ustawy Federacji Rosyjskiej „O Rehabilitacji Ofiar Politycznych Represji”. 2 października 2011 r. w Kotłasie na cmentarzu Makaricha odsłonięty został pomnik, będący także symboliczną mogiłą artysty.

Słowo Polskie, 28 grudnia 2019 r.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *